Language/Kazakh/Grammar/Past-Tense/hi

Қазақша → Грамматика → 0 до A1 курсы → Өткен уақыт

=== Өткен уақыт ===

Өткен уақыт қазақ тілінде мәні бұрылған және пайдалану ережелерін түсінуіңіз керек. Бұл ережелерді қолдану үшін әдетте өткен уақыттағы іс-әрекеттердің нәтижелерімен қатар, біреуін-біреуіне қатысты бірнеше фактілерді де ескеріп отыру қажет.

=== Өткен уақыт - мәні ===

Өткен уақыт қазақ тілінде мәні бұрылған ережесімен құрылады. Бұл ереженің мәні "өткен уақытта орын алған" дегенді айтуға болады.

Қазақ тілінде өткен уақытты құру үшін атқарылуы керек үш ереже бар:

• Қос арқылы құрылған өткен уақыт
• Тура есімнің соңына қос арқылы құрылған өткен уақыт
• Жұмысқа шығару ережесіне сәйкес құрылған өткен уақыт

Өткен уақытты құру үшін қажет болатын қос ережесі бұдан бастап, есімнің соңындағы қос ережесі мен жұмысқа шығару ережесіне қатысты толық мәліметтерді ұсынамыз.

Қос арқылы құрылған өткен уақыт

Қос арқылы өткен уақытты құру үшін мүмкіндік беретін ереже, өткен уақыттың мәнін көрсетеді және "ды" / "ді" мүшелерімен аяқталады.

Өткен уақыттың мәні + "ды" / "ді"

Қостан кейін тұратын дыбыста ("ы", "і", "у" немесе "ұ" мүшелерінен бірі) келесі сөздермен бірдей болады:

Казахша	Транскрипция	Хинди тілі
бітіргендер	[bɪtɪrɡendər]	समाप्त करने वाले
жазған	[ʒɑzɣɑn]	लिखा
жұмысқа кетті	[ʒʊməskə kɛtːi]	काम पर चला गया
оқыдым	[ɔqʊdəm]	मैंने पढ़ा

Өткен уақыттың мәні + "ты" / "ті"

Қостан кейін тұратын дыбыста ("а", "о", "ұ" немесе "у" мүшелерінен бірі) келесі сөздермен бірдей болады:

Казахша	Транскрипция	Хинди тілі
алдым	[ɑldəm]	मैंने लिया
білдім	[bɪldəm]	मैंने जाना
жоқтық	[ʒɔqtəq]	नहीं है

Тура есімнің соңына қос арқылы құрылған өткен уақыт

Тура есімнің соңына "ды" / "ді" мүшешінен басқа бір мүше қосылған жағдайда, өткен уақыт қос арқылы құрылады.

Тура есімнің соңына "ды" / "ді" мүшешінен басқа "н", "т", "ң", "д", "р" мүшелерінен бірі келген жағдайда, өткен уақыт "ты" / "ті" мүшелерімен бітеді.

Казахша	Транскрипция	Хинди тілі
ағаштарды алдым	[ɑʁɑʃtɑrdə ɑldəm]	मैंने पेड़ लिए
бәріңе көңіл бөлу қажет	[bærɪŋɛ kʊŋɪl bølʊ qɑʒɛt]	आपको सबको साझा करना चाहिए
жұмысқа кеткеннен кейін	[ʒʊməskə kɛtkənnən kɛjɪn]	काम से वापस आने के बाद

Жұмысқа шығару ережесіне сәйкес құрылған өткен уақыт

Өткен уақытты жұмысқа шығару ережесімен құрылған жағдайда, өткен уақыт "ып", "іп", "уп", "үп" мүшелерімен аяқталады.

Казахша	Транскрипция	Хинди тілі
жұмысқа шығарудан бұрын	[ʒʊməskə ʃəɣɑrudən burən]	काम से पहले
кітап оқып, сыныпқа бардым	[kitɑp ɔqəp, sənəpqa bɑrdəm]	मैं पढ़ता था, क्लास में जाता था

=== Өткен уақыт - пайдалану ережелері ===

Өткен уақыттың мәнін түсінгеннен кейін, оны пайдалану ережелерін түсіну керек. Өткен уақыттың пайдалану ережелері сәйкес тілдік ерекшеліктер мен құжаттарға байланысты.

Өткен уақытты қолдану үшін құжаттар

Өткен уақыттың пайдалануына қатысты құжаттар бар. "Өткен уақыт" ережесі мен өткен уақыттың пайдалануына қатысты құжаттардың мисалдары ғана білінеді:

• Тілдік сөздіктер
• Сұрақ-жауаптар
• Қазақстан Республикасының Қазақ тіліндегі соңғы өзгерістері

Мисалдар

Казахша	Транскрипция	Хинди тілі
мен осы жерде қалдым	[mɛn ɔsə ʒɛrdə qɑldəm]	मैं यहां रहा
тәуелсіздікті өндіру	[tʰæwɛ̃lsɪzdɪktɪ øndɪru]	स्वतंत्रता का जश्न मनाना

=== Қорытынды ===

Өткен уақыт қазақ тілінде мәні бұрылған ережесі. Өткен уақытты құру үшін қос, тура есімнің соңына қос және жұмысқа шығару ережелерін пайдалану қажет. Өткен уақыттың пайдалану ережелері сәйкес тілдік ерекшеліктер мен құжаттарға байланысты. Осы ережелерді пайдалану арқылы, қазақ тіліндегі аудармаларды қалай жазуды және сөйлеуіңіз керектігін түсінуге болады.

{{#seo: |title=Қазақ грамматикасы - 0-дан A1-ке курстар - Өткен уақыт |keywords=Қазақ, қазақ тілі, грамматика, өткен уақыт,

कज़ाख कोर्स - 0 से A1 तक की सारणी

• कोर्स प्रस्तुति

  ---

कज़ाख उच्चारण

• व्यंजन
• स्वर
• तनाव और उच्चारण

  ---

सलाम और मूल अभिव्यक्ति

• मुलाकात और अभिव्यक्ति
• सवाल पूछने के लिए अभिव्यक्ति
• संख्याएं और गणना

  ---

कज़ाख केस

• नामवाचक केस
• विधिवाचक केस
• संस्थापक केस
• दातिव केस
• स्थानक केस
• साधनक केस

  ---

भोजन और पेय

• मूल भोजन शब्दावली
• रेस्तरां वाक्य
• खाना पकाने के क्रियाएँ

  ---

क्रियाएँ

• वर्तमानकाल
• भूतकाल
• भविष्यत्काल
• प्रवर्तन भाव

  ---

रीति और रिवाज

• विवाह की उत्सव
• त्योहार और अवकाश
• संगीत और नृत्य
• खाने का स्वाद और रसोई कला

  ---

परिवार और संबंध

• मूल परिवार शब्दावली
• यौन संबंध
• मित्रता और सामाजिकता

  ---

विशेषण

• विशेषण
• तुलनात्मक और श्रेष्ठतम मात्राएं
• स्वामित्व वाले विशेषण

  ---

यात्रा और दिशाएं

• परिवहन शब्दावली
• दिशा पूछने और देने की अभिव्यक्ति
• आवास और लॉजिंग

  ---

सर्वनाम

• व्यक्तिगत सर्वनाम
• दृष्टान्त सर्वनाम

  ---

खरीदारी और उपभोक्तावाद

• मूल खरीदारी शब्दावली
• साइज और मापन
• पैसे और भुगतान

  ---

कला और साहित्य

• प्रसिद्ध लेखक और कवियों
• लोक कथाओं और कथाओं
• दृश्य कला और शिल्प कृति

  ---

क्रियाविशेषण

• सामान्य क्रियाविशे‌षण
• समय क्रियाविशेषण
• मानक्रियाविशेषण

  ---

स्वास्थ्य और चिकित्सीय आपातकालीन परिस्थिति

• मूल चिकित्सीय शब्दावली
• चिकित्सीय आपदा के लिए अभिव्यक्ति

  ---

खेल और मनोरंजन

• कज़ाखिस्तान में लोकप्रिय खेल
• पारंपरिक खेल और शौक
• मनोरंजन और नाइटलाइफ

  ---

सम्पूर्ण-संयुक्ताक्षर और पोस्ट-संयुक्ताक्षर

• सरल सम्पूर्ण-संयुक्ताक्षर
• मिश्रित संयुक्त-अधिकार एवं-संयुक्ताक्षर

  ---

प्रकृति और पर्यावरण

• मूल पर्यावरण शब्दावली
• मौसम अभिव्यक्ति
• पर्यावरण और संरक्षण शब्दावली