Language/Mandarin-chinese/Grammar/Subject-Verb-Object-Structure/az
Հայերէն
Български език
官話
Hrvatski jezik
Český jazyk
Nederlands
English
Suomen kieli
Français
Deutsch
עברית
हिन्दी
Magyar
Bahasa Indonesia
فارسی
Italiano
日本語
Қазақ тілі
한국어
Lietuvių kalba
Νέα Ελληνικά
Şimali Azərbaycanlılar
Język polski
Português
Limba Română
Русский язык
Српски
Español
العربية القياسية
Svenska
Wikang Tagalog
தமிழ்
ภาษาไทย
Türkçe
Українська мова
Urdu
Tiếng Việt
Başlanğıc[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mandarin Çində bir çox insanlar tərəfindən danışılır və dünya ölkələri arasında ən çox danışılan dil idi. Əgər siz də Mandarin Çin dilini öyrənmək istəyirsinizsə, bizim 0-а A1-dərəcəli kursumuz sizə bu dilin əsaslarını öyrənmək üçün ən mükəmməl yoldur. Bu dərsimizdə, Mandarin Çin dilinin əsas cümlə quruluşuna baxacağıq. Əgər siz bu quruluşu başa düşə bilərsinizsə, cümlələri daha asanlıqla formalaşdıracaqsınız.
Mövzu-Fiil-Obyekt Strukturu[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əgər siz bir az Mandarin Çin dilinin qrammatikasına baxmışsanızsınızsa, cümlələrin əsas quruluşunun Mövzu-Fiil-Obyekt (MFO) strukturu olduğunu bilərsiniz. Bu struktur ən sadə cümlələrdən ən komplekslərinə qədər bir çox cümlənin quruluşuna uyğun gəlir. MFO strukturunun quruluşunu bilmək, Mandarin Çin dilində danışmaq və yazmaq üçün ən vacib qrammatikal qaydalardan biridir.
Aşağıdakı cədvəldə, bir neçə ənənəvi MFO cümləsi nümunələrinə baxacağıq:
| Mandarin Çin | Telaffuz | Azərbaycanca Tərcümə |
|---|---|---|
| 我 (Wǒ) | Uo | Mən |
| 吃 (chī) | çhi | yemək |
| 饭 (fàn) | fan | yemək |
| 。 | . | . |
| Mən yemək. | Uo çhi fan. | Mən yemək. |
Bəlkə də yuxarıdakı cümləni başa düşmək bir az çətin gəlir. Ancaq, əgər siz MFO strukturunu başa düşə bilərsinizsə, bu cümlənin quruluşunu anlamaq daha asanlaşacaq. Bu cümlədə Mövzu "mən"dir, Fiil "yemək"dir və Obyekt "yemək"dir. Yəni, cümlənin quruluşu Mövzu-Fiil-Obyekt (MFO) strukturuna uyğundur.
İndi, sizin üçün bir neçə MFO strukturuna uyğun cümlə nümunələri verəcəyik:
- 我 (Wǒ) 吃 (chī) 饭 (fàn)。 (Mən yemək.) - Mən yemək.
- 他 (Tā) 看 (kàn) 电视 (diànshì)。 (O, TV izləyir.) - O, TV izləyir.
- 她 (Tā) 学 (xué) 中文 (zhōngwén)。 (O, Mandarin Çində öyrənir.) - O, Mandarin Çində öyrənir.
- 我们 (Wǒmen) 去 (qù) 学校 (xuéxiào)。 (Biz məktəbə gedirik.) - Biz məktəbə gedirik.
Bəzi cümlələrdə Mövzu, Obyekt və ya hər iki birlikdə olmadığı halda, MFO strukturu hələ də mövcuddur. Bu növ cümlələrə "inverziya" adı verilir. Aşağıdakı nümunələrə baxaq:
- 今天 (Jīntiān) 下雨 (xià yǔ) 了 (le)。 (Bu gün yağış yağır.) - Bu gün yağış yağır.
- 明天 (Míngtiān) 要 (yào) 下雨 (xià yǔ)。 (Sabah yağış yağacaq.) - Sabah yağış yağacaq.
- 高兴 (Gāoxìng) 地 (de) 看 (kàn) 电视 (diànshì)。 (Sevinərək TV izləyir.) - Sevinərək TV izləyir.
Yuxarıdakı cümlələrdə "xià yǔ" və "yào" inverziya ilə istifadə olunaraq cümlənin MFO strukturu saxlanılır.
Qaydalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
MFO strukturunun qaydalarını başa düşmək asan bir işdir:
1. Cümləni Mövzu, Fiil və Obyekt olmaqla ayırın. 2. Mövzu, Fiil və Obyektin sıralamasını bölüşdürün: Mövzu-Fiil-Obyekt. 3. İnverziya halında, Fiil və Mövzu düzgün sıralanmalıdır.
Bəzi cümlələrdə inverziya istifadə olunsa da, MFO strukturunun qaydaları dəyişməz qalır.
Ən vacib nöqtə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mandarin Çin dilini öyrənməyə başlayanlar üçün ən vacib nöqtə, MFO strukturuna məhkəm bir başlamaq etməkdir. Bu strukturu başa düşdükdən sonra, cümlələr formalaşdırmaq daha asanlaşacaq.
Bu dərsdə siz əsas MFO strukturunu öyrəndiniz. Bir sonrakı dərsdə isə, Mandarin Çin dilində fərqli zamanlarda cümlələr formalaşdırmağı öyrənəcəyik.